Chương 4: Hãy Giữ Tiền Trong Tay

Tác giả: Jesse Livermore (1940)
Người dịch: Broker HAD

Khi có lợi nhuận nhàn rỗi thì đừng đem nó đi “tặng” cho người khác. Cho dù chỉ là vài ngàn hay vài triệu cũng không được bởi vì đó là tiền của bạn. Nó sẽ ở với bạn cho đến khi bạn vẫn còn muốn bảo vệ nó. Sai lầm trong đầu cơ là một trong những phương pháp “hiệu quả nhất” để mất tiền.

Có vố số kiểu sai lầm của những nhà đầu cơ nghiệp dư. Tôi không tán thành việc bình quân các thua lỗ. Đây là một hành động rất phổ biến trong thực tế. Nhiều người mua cổ phiếu theo cách: mua vào 100 cổ phiếu tại giá $50, hai đến ba ngày sau, nếu giá rớt xuống $47 họ lại mua thêm 100 cổ phiếu nữa để bình quân giá xuống còn $48.5. Việc lo lắng mất đi 3 điểm từ giá $50 là động lực đê họ mua thêm 100 cổ phiếu lần hai, hà cớ gì lại mua thêm 100 cổ phiếu để nhân đôi sự lo lắng lên khi mà giá chạm mốc $44? Tại mốc này thì người đó đã thiệt $600 cho lô đầu tiên và $300 cho lô thứ hai.

Nếu mà cứ làm theo cách trên, thì người này sẽ mua thêm 200 cô phiếu ở giá $44, 400 cổ phiếu ở giá 41, $800 cổ phiếu ở giá $38, 1600 cổ phiếu ở giá $35, 3,200 cổ phiếu ở giá 32, 6,300 cổ phiếu ở giá 29… Thử hỏi có bao nhiêu nhà đầu cơ có thể chịu đựng được áp lực đó? Tuyệt đối không nên bình quân giá theo cách này. Tại sao kế hoạch nghe có vẻ ổn này lại tuyệt đối không được thực hiện? Tất nhiên là các chuyển động bất thường của cổ phiếu được miêu tả ở trên không xảy ra nhiều, nhưng nó chính là thứ mà nhà đầu cơ cần phải tự bảo vệ mình để tránh khỏi thảm họa.

Vậy, với rủi ro có nguy cơ lặp lại này, tôi kêu gọi các bạn TRÁNH MUA QUÂN BÌNH GIÁ XUỐNG.

Một nhà môi giới cho tôi biết, khi bạn sử dụng đòn bẩy để mua cổ phiếu mà gặp tình huống trên thì bạn sẽ “vỡ” tài khoản ngay. Bạn đã ở nhầm bên so với thị trường. Tại sao lại biếu không tiền của mình sau khi vất vả kiếm được? Tốt hơn hết là giữ khoản tiền đó cho một lần khác. Hãy mạo hiểm nó với thương vụ hấp dẫn hơn là bỏ vào một vụ mà thua lỗ đang quá rõ ràng.

Hình 1: Hình minh họa

Một nhà kinh doanh thành công thà cấp hạn mức tín dụng để mở rộng đối tượng khách hàng chứ họ hiếm khi bán toàn bộ sản phẩm cho một đối tượng. Bởi vì khi có nhiều khách hàng thì rủi ro sẽ được phân tán. Chính vì vậy, một nhà đầu cơ chỉ nên mạo hiểm một phần tài sản của mình cho một thương vụ mạo hiểm. Tiền trong tài khoản của nhà đầu cơ cũng giống như hàng hóa nằm trên kệ của người kinh doanh.

Một sai lầm lớn của những nhà đầu cơ là vội vã làm giàu trong một thời gian quá ngắn. Thay vì dành hai hay ba năm để có lợi nhuận 500% thì họ cố làm điều này trong vòng hai hay ba tháng. Có thể họ sẽ thành công trong hiện tại, nhưng liệu những nhà đầu tư táo bạo đó có giữ được thành quả của mình? KHÔNG, HỌ KHÔNG THỂ. Tại sao ư? Bởi vì những lợi nhuận đó không LÀNH MẠNH, chúng nhào lộn cực nhanh và dừng lại không lâu trong túi nhà đâu cơ như một chuyến ghé thăm ngắn ngủi. Những nhà đầu cơ này mất đi sự sáng suốt. Họ nghĩ rằng “Nếu họ có thể kiếm được ngần đó trong hai tháng, thử nghĩ hai tháng sau họ kiếm được bao nhiêu, và rồi họ sẽ có cả một gia tài.”

Những nhà đầu cơ trên không bao giờ thấy thỏa mãn. Họ cứ lao vào cuộc chơi cho đến khi bị “trượt chân”, cái gì đó xảy đến -  cái gì đó rất mạnh mẽ, không thấy được, và rất khủng khiếp. Tài khoản ký quỹ dần dần cạn đi, nhà môi giới bắt đầu nhắc nhở, những nhà đầu cơ kiểu cờ bạc này vụt tắt như một ngọn nến. Anh ta van nài nhà môi giới cho thêm một chút thời gian, hay nếu anh vẫn còn may thì anh ta có thể bắt đầu lại với một số vốn khiêm tốn.

Người kinh doanh buôn bán thường kỳ vọng lợi nhuận trên vốn không quá 25% trong năm đầu tiên. Nhưng đối với người đầu cơ, 25% giống như con số không. Ho luôn tìm kiếm con số 100%. Điều này là một sai lầm. Họ đã quên đầu cơ cũng là một nghề kinh doanh và phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của một người kinh doanh.

Một quy tắc nhỏ nữa mà các bạn cũng nên nhớ, mỗi lần đầu cơ thành công, hãy trích một nửa lợi nhuận đó và bỏ vào tài khoản ngân hàng. Phải hiểu rằng, Tiền kiếm được từ Wall Street chỉ thực sự là tiền của nhà đầu cơ nếu người này rút ra khỏi tài khoản của công ty môi giới sau khi mua bán thành công.

Tôi gợi nhớ lại một ngày ở Palm Beach, lúc đó tôi đang rời khỏi New York trong vị thế bán khống. Sau khi đến Bãi Biển Cọ được vài ngày thì thị trường “vỡ vụn”. Đây là lúc tôi biến “tiền ảo” thành tiền thật.

Sau khi thị trường đóng cửa, tôi gửi một tin nhắn cho tổng đài yêu cầu văn phòng môi giới ở New York lập tức chuyển vào tài khoản của tôi $1,000,000. Nhân viên điện tín thông qua và hỏi tôi liệu anh ấy có thể giữ tờ biên nhận gửi điện tín này được không. Tôi thắc mắc và anh ta giải thích “trong vòng 29 năm làm nghề này tôi chưa từng thấy người nào yêu cầu môi giới gửi tiền vào tài khoản của họ. Toàn là những tin nhắn từ phía môi giới yêu cầu nộp thêm tiền ký quỹ với khách hàng. Chưa từng có ai làm ngược lại như ngài. Tôi muốn khoe cái này với con trai của tôi”.

Với những nhà đầu cơ không chuyên, họ chỉ  rút tiền ra khi không tham gia thị trường hoặc khi tài khoản có số dư lớn. Thường thì họ sẽ không làm vậy khi thị trường đi ngược lại nhận định của họ, lúc này họ cần toàn bộ vốn liếng của mình để ký quỹ. Những người này không bao giờ rút tiền ra thị trường sau khi kết thúc thành công một thương vụ. Bởi vì:

“lần sau tôi sẽ kiếm gấp đôi thế này” – nhà đầu cơ tự nhủ với chính mình.

Kết quả là hầu hết các nhà đầu cơ hiếm khi thấy được tiền của mình. Đối với họ tiền là một cái gì đó không có thực, không hữu hình. Qua nhiều năm, sau khi kết thúc một thương vụ thành công, tôi có thói quen rút ra $200,000 đến $300,000. Đây thực sự là một chủ trương đúng đắn vì nó mang tính giá trị tâm lý. Việc ngồi đếm tiền làm cho tôi biết tôi đang sở hữu cái gì đó trong tay và nó có thực.

Tiền trong tài khoản công ty môi giới hay ngân hàng không giống như tiền bạn bạn đang cầm trên tay và cảm nhận bằng những ngón tay của mình, tiền sẽ có ý nghĩa nhiều hơn. Điều này cũng giúp cho bạn hạn chế thua lỗ từ những khoản lợi nhuận. Vì thế, hãy ngắm nhìn tiền thật đủ lâu, đặc biệt là trong những lúc đang thực hiện các thương vụ.

Hầu hết những nhà đầu cơ không chuyên thường xem nhẹ vấn đề trên.

Khi mà một nhà đầu cơ có may mắn nhân đôi được khoản vốn của mình anh ta nên ngay lập tức rút ra một nửa phần lợi nhuận của và để nó qua một bên xem như là khoản dự trữ. Trong nhiều trường hợp, chiến thuật này đem lại cho tôi những lợi ích lớn hơn mong đợi. Tôi chỉ tiếc vì đã không làm như vậy liên tục và sớm hơn trong sự nghiệp của mình.

Tôi chưa bao giờ kiếm được đồng nào khác ngoài việc đầu cơ tại Wall Street, nhưng tôi lại mất hàng triệu đô bởi vì “đầu tư” những thứ không thuộc về chứng khoán. Đó là những lần với bất động sản ở Florida đang “nóng”, những giếng dầu, công nghiệp sản xuất máy bay, hay chiến lược marketing sản phẩm dựa trên ý tưởng mới. Tôi đã thua đến những đồng xu cuối cùng với các vụ này.

Chúng là một trong những thương vụ trái ngành làm nhụt chí của tôi, tôi đã phải nhờ đến sự góp vốn của một ngươi bạn của mình với số tiền $50,000. Anh ta đã chăm chú lắng nghe câu chuyện của tôi và khi tôi vừa dứt lời anh ta nói “Livermore, cậu sẽ không bao giờ thành công khi kinh doanh ngoài chuyên ngành của cậu. Giờ nếu như cậu cần $50,000 để đầu cơ thì hãy chỉ dùng để đầu cơ và tránh xa các lĩnh vực kinh doanh khác.”

Sáng hôm sau, tôi ngạc nhiên, bưu tá mang đến cho một tấm séc với số tiền mà lớn hơn con số tôi yêu cầu.

Bài học ở đây là đầu cơ bản thân nó chính là một công việc kinh doanh và mọi người nên nhìn nhận nó theo cách như vậy. Đừng bao giờ cho phép bản thân bị ảnh hưởng bởi sự phấn khích, nịnh nọt hay cám dỗ. Hãy luôn nhớ rằng những nhà môi giới không phải ngẫu nhiên trở thành nguyên nhân thất bại của nhiều nhà đầu cơ. Họ ở trong ngành chứng khoán để kiếm hoa hồng, họ không có thu nhập nếu như khách hàng không giao dịch. Khách hàng giao dịch càng nhiều thì càng có nhiều tiền. Nhà đầu cơ muốn giao dịch và nhà môi giới không chỉ muốn giao dịch mà còn khuyến khích việc giao dịch quá mức cần thiết. Những nhà đầu cơ không nắm rõ vấn đề, luôn xem môi giới là một người bạn thì sớm muộn anh ta cũng sẽ giao dịch quá mức.

Giờ đây nếu nhà đầu cơ đủ thông minh để biết rằng lúc nào anh ta nên giao dịch thường xuyên, thì thực tiễn sẽ chỉ anh ta điều đó. Anh ta có thể biết được nhờ những lần khi anh ta giao dịch quá nhiều. Nhưng một khi trở thành thói quen, rất ít nhà đầu cơ đủ thông minh để dừng lại. Họ tiếp tục làm vậy, và họ mất đi cảm giác đặc trưng của các dao động giá của nhà đầu cơ mà rất là quan trọng đối với thành công. Họ không bao giờ nghĩ về ngày mà họ sẽ sai lầm. Những ngày này thì đến thường xuyên. Những khoản tiền dễ kiếm dần dần không cánh mà bay, và thêm một nhà đầu cơ nữa bị đốn hạ.

Không bao giờ bắt đầu giao dịch trừ khi bạn lượng hết được rủi ro của nó.

Chương 5: Điểm Xoay Đầu